Oefeningen The Corona files Handboek backup

If

De if (als) uitdrukking is één van de meest elementaire uitdrukkingen in een programmeertaal en laat ons toe 'vertakkingen' in onze programmaflow in te bouwen. Ze laat toe om "als dit waar is doe dan dat"-beslissingen te maken.

De syntax is als volgt:

if (booleaanse expressie) 
{
    //deze code wordt uitgevoerd indien
    //de booleaanse expressie true is
}

Enkel indien de booleaanse expressie waar is, en dus true als resultaat heeft, zal de code binnen de accolades van het if-blok uitgevoerd worden. Indien de expressie niet waar is (false) dan wordt het blok overgeslagen en gaat het programma verder met de code eronder.

Een voorbeeld:

int  nummer = 3;
if (  nummer < 5 )
{
    Console.WriteLine ("Ja");
}
Console.WriteLine("Nee");

De uitvoer van dit programma zal zijn:

JaNee

Indien nummer groter of gelijk aan 5 was dan zou er enkel Nee op het scherm zijn verschenen. De lijn Console.WriteLine("Nee"); zal sowieso uitgevoerd worden zoals je ook kan zien aan de flowchart er naast.

code2flow.com is een handige tool om je reeds geschreven C# code om te zetten naar een flowchart. Het kan je helpen om vreemde bugs te ontdekken. Uiteraard is de eerste stap debuggen en door je code steppen: vaak zal je ogenblikkelijk zien waar je code verkeerd loopt.

if met een block

Het is aangeraden om steeds na de if-expressie met accolades te werken. Dit zorgt ervoor dat alle code tussen het block (de accolades) zal uitgevoerd worden indien de booleaanse expressie waar was. Gebruik je geen accolades dan zal enkel de eerste lijn na de if uitgevoerd worden bij true.

Een voorbeeld:

if ( nummer < 5 )
{
    Console.WriteLine ("Ja");
    Console.WriteLine ("Nee");
}

Appelen en peren vergelijken De types in je booleaanse expressie moeten steeds vergelijkbaar zijn. Volgende code zal niet compileren:

if( "4" > 3)

daar we hier een string met een int vergelijken.

Accolades vergeten Accolades vergeten plaatsen om een codeblock aan te duiden, maar je code toch zodanig uitlijnen (met tabs of spaties) dat het lijkt of je een heel codeblock hebt. Het gevolg zal zijn dat enkel de eerste lijn na de if zal uitgevoerd worden indien true. Gebruiken we de if met block van daarnet maar zonder accolades dan zal de laatste lijn altijd uitgevoerd worden ongeacht de if:

if ( nummer < 5 )
    Console.WriteLine ( "Ja");
    Console.WriteLine ( "Nee"); //nee verschijnt altijd op scherm

Merk ook op dat je code anders uitlijnen géén invloed heeft op de uitvoer (wat bijvoorbeeld wel zo is bij de programmeertaal Python).

Een puntkomma plaatsen na de booleaanse expressie.

Dit zal ervoor zorgen dat er eigenlijk geen codeblock bij de if hoort en je dus een nietszeggende if hebt geschreven. De code na het puntkomma zal uitgevoerd worden ongeacht de if:

if ( nummer < 5 );
    Console.WriteLine ( "Ja");
    Console.WriteLine ( "Nee");

De uitvoer van voorgaande zal altijd de volgende zijn:

Ja
Nee

Gebruik relationele en logische operators

We kunnen ook meerdere booleaanse expressie combineren zodat we complexere uitdrukkingen kunnen maken. Hierbij kan je gebruik maken van de logische operators (&&, ||, !) .

Een voorbeeld:

Console.WriteLine("Voer a in");
int a = int.Parse(Console.ReadLine());
Console.WriteLine("Voer b in");
int b = int.Parse(Console.ReadLine());
Console.WriteLine("Voer c in");
int c = int.Parse(Console.ReadLine());
 
if (a == b)
{
    Console.WriteLine("A en B zijn even groot");
}
 
if ((a > c) || (a == b))
{
    Console.WriteLine("A is groter dan C en/of gelijk aan B");
}
 
if ((a >= c) && (b <= c))
{
    Console.WriteLine("A is groter dan of gelijk aan C én");
    Console.WriteLine("B is kleiner of gelijk aan C");
}

If/else

Met if/else kunnen we niet enkel zeggen welke code moet uitgevoerd worden als de conditie waar is maar ook welke specifieke code moet uitgevoerd indien de conditie niet waar is. Volgend voorbeeld geeft een typisch gebruik van een if/else structuur om 2 waarden met elkaar te vergelijken:

int nummer = 10;
int max = 5;
 
if ( nummer > max )
{
         Console.WriteLine ($"Nummer is groter dan {max}!");
}
else
{
         Console.WriteLine ($"Nummer is NIET groter dan {max}!");
}

Een veel gemaakte fout is bij de else sectie ook een booleaanse expressie plaatsen. Dit kan niet: de else sectie zal gewoon uitgevoerd worden indien de if sectie NIET uitgevoerd werd. Volgende code MAG DUS NIET:

if(a > b) 
{...}
else (a <= b) //<FOUT!
{...}

If/else if

Met een if/else if constructie kunnen we meerdere criteria opgeven die waar/niet waar moeten zijn voor een bepaald stukje code kan uitgevoerd worden. Sowieso begint men steeds met een if. Als men vervolgens een else if plaatst dan zal de expressie van deze else if getest worden enkel en alleen als de eerste expressie (van de if) niet waar was. Als de expressie van deze else if wel waar is zal de bijhorende code uitgevoerd worden, zo niet wordt deze overgeslagen.

Een voorbeeld:

int x = 9;
 
if (x == 10)
{
     Console.WriteLine ("x is 10");
}
else if (x == 9)
{
     Console.WriteLine ("x is 9");
}
else if (x == 8)
{
     Console.WriteLine ("x is 8");
}

Voorts mag men ook steeds nog afsluiten met een finale else die zal uitgevoerd worden indien geen enkele andere expressie ervoor waar bleek te zijn:

if(x>100)
{
    Console.WriteLine("Groter dan 100");
}
else if(x>10)
{
    Console.WriteLine("Groter dan 10");
}
else
{
    Console.WriteLine("Getal kleiner dan of gelijk 10");
}

De volgorde van opeenvolgende if/if-else tests is uiterst belangrijk. Als we in voorgaande code de twee tests omdraaien dan zal er nooit in het tweede block (x>100) gekomen worden. Logisch: neem een getal groter dan 100 en laat het door volgende code lopen. Stel, we nemen 110. Al bij de eerste test (x>10) is deze true en verschijnt er dus "Groter dan 10". Alle andere tests worden daarna niet meer gedaan en de code gaat verder na het else-blok.


if(x>10)
{
    Console.WriteLine("Groter dan 10");
}
else if(x>100)
{
    Console.WriteLine("Groter dan 100");
}
else
//...

Hoe minder tests de computer moet doen, hoe meer performant de code zal uitgevoerd worden. Voor complexe applicaties die bijvoorbeeld in realtime veel berekeningen moeten doen kan het dus een gigantische invloed hebben of een reeks if/if-else testen vlot wordt doorlopen. Het is dan ook een goede gewoonte, indien de logica van het algoritme het toelaat, om de meest voorkomende test bovenaan te plaatsen.

Dit zelfde geldt ook binnen een test zelf wanneer we met logische operators werken. Deze worden altijd volgens de regels van de volgorde van berekeningen uitgevoerd. Volgende test wordt van links naar rechts uitgevoerd:

x > 100 && a != "stop"

Omdat beide operanden van de EN-operatie true moeten zijn om een juiste test te krijgen, zal de computer de test automatisch stoppen indien reeds de linkse operand (x > 100) niet waar is. Bij dit soort tests probeer je dus ervoor te zorgen dat de tests die het minste kans op slagen hebben (of beter: het vaakst niét zal slagen) eerst te laten testen, zodat de computer geen onnodige extra tests doet.

Nesting

We kunnen met behulp van nesting (meerdere code blokken in elkaar plaatsen) ook complexere programma flows maken. Hierbij gebruiken we de accolades om het blok code aan te duiden dat bij een if/else if/else hoort. Binnen dit blok kunnen nu echter opnieuw if/else if/else structuren worden aangemaakt.

Volgende voorbeeld toont dit aan (bekijk wat er gebeurt als je dokterVanWacht aan iets anders gelijkstelt dan een lege string):

const double MAX_TEMP = 40;		
double huidigeTemperatuur = 36.5;
string dokterVanWacht = "";

if (huidigeTemperatuur < MAX_TEMP)
{
    Console.WriteLine("Temperatuur normaal");
}
else
{
    Console.WriteLine("Temperatuur te hoog!");
    if (dokterVanWacht == "")
    {
        Console.WriteLine("Oei oei! Geen dokter van wacht!");
    }
    else
    {
        Console.WriteLine($"{dokterVanWacht} gecontacteerd");
    }							  
}

Laat deze tiental bladzijden uitleg je niet de indruk geven dat code schrijven met if-structuren een eenvoudige job is. Vergelijk het met van je pa leren hoe je met pijl en boog moet jagen, wat vlekkeloos gaat op een stilstaande schijf, tot je in het bos voor een mammoet staat die op je komt afgestormd. Da's andere kak hé?

Het is dan ook aangeraden om, zeker in het begin, om steeds een flowchart te tekenen van wat je juist wilt bereiken. Dit zal je helpen om je code op een juiste manier op te bouwen (denk maar aan nesting en het plaatsen van meerdere if\else structuren in of na elkaar). Bezint eer ge begint.

PreviousBooleanse logica en operatorsNextScope van variabelen

Last updated