De essentie van C#

Om een werkend C#-programma te maken moeten we de C#-taal beheersen. Net zoals iedere taal, bestaat ook C# uit enerzijds grammatica, in de vorm van de C# syntax en anderzijds woordenschat in de vorm van de te gebruiken gereserveerde keywords.

Een C#-programma bestaat uit een opeenvolging van instructies ook wel statements genoemd. Deze eindigen steeds met een puntkomma (;) (zoals ook in het Nederlands een zin eindigt met een punt). Ieder statement kan je vergelijken als één lijn in ons recept, het algoritme.

De volgorde van de woorden (keywords, variabelen, enz.) zijn niet vrijblijvend en moeten aan (grammaticale) regels voldoen. Enkel indien alle statements correct zijn zal het programma gecompileerd worden naar een werkend en uitvoerbaar programma (zoals in het vorige hoofdstuk besproken).

Enkele belangrijke regels van C#:

Hoofdlettergevoelig: C# is hoofdlettergevoelig. Dat wil zeggen dat hoofdletter R en kleine letter r totaal verschillende zaken zijn voor C#. Reinhardt en reinhardt zijn dus ook niet hetzelfde.
Statements afsluiten met puntkomma: Iedere C# statement wordt afgesloten met een puntkomma ( ; ). Doe je dat niet dan zal C# denken dat de regel gewoon op de volgende lijn doorloopt en deze als één (fout) geheel proberen te compileren.
Witruimtes: Spaties, tabs en enters worden door de C# compiler genegeerd. Je kan ze dus gebruiken om de layout van je code (bladspiegel zeg maar) te verbeteren. De enige plek waar witruimtes wél een verschil geven is tussen aanhalingstekens " " die we later (bij string) zullen leren gebruiken.
Commentaar toevoegen kan: door // voor een enkele lijn te zetten zal deze lijn genegeerd worden door de compiler. Je kan ook meerdere lijnen code in commentaar zetten door er /* voor en */ achter te zetten. Voorts zijn er 2 handige knoppen die toelaten om een heel blok code in één keer van commentaar te voorzien of uit commentaar te halen (zie verder).
Van boven naar onder: je code wordt van boven naar onder uitgevoerd en zal enkel naar andere plaatsen springen als je daar expliciet in je code om vraagt (bijvoorbeeld met behulp van loops (hoofdstuk 6) of methoden (hoofdstuk 7)).
Je code begint altijd in de Main-methode!!!

Keywords: de woordenschat

C# bestaat zoals gezegd niet enkel uit grammaticale regels. Grammatica zonder woordenschat is nutteloos. Er zijn binnen C# dan ook momenteel 80 woorden, zogenaamde reserved keywords die de woordenschat voorstellen. Het spreekt voor zich dat deze keywords een eenduidige, specifieke betekenis hebben en dan ook enkel voor dat doel gebruikt kunnen worden. In dit boek zullen we stelselmatig deze keywords leren kennen en gebruiken op een correcte manier om zo werkende code te maken.

Deze keywords zijn:

abstract

base

bool

break

byte

case

catch

char

checked

class

const

continue

decimal

default

delegate

double

else

enum

event

explicit

extern

false

finally

fixed

float

for

foreach

goto

implicit

int

interface

internal

lock

long

namespace

new

null

object

operator

out

override

params

private

protected

public

readonly

ref

return

sbyte

sealed

short

sizeof

stackalloc

static

string

struct

switch

this

throw

true

try

typeof

uint

ulong

unchecked

unsafe

ushort

using

using static

virtual

void

volatile

while

De keywords in vet zijn keywords die we in het eerste deel van dit boek zullen bekijken (hoofdstuk 1 tot en met 8). Die in cursief in het tweede deel (9 en verder). De overige zal je zelf moeten ontdekken (of mogelijk zelfs nooit in je carrière gebruiken vanwege hun soms obscure nut).

C# is een levende taal. Soms verschijnen er dan ook nieuwe keywords. De afspraak is echter dat de lijst hierboven niet verandert. Nieuwe keywords maken deel uit van de contextual keywords en zullen nooit gereserveerde keywords worden. We zullen enkele van deze "nieuwere" keywords tegenkomen waaronder: get, set, value en var.

Aandacht, aandacht! Step away from the keyboard! I repeat. Step away from the keyboard. Hierbij wil ik u attent maken op een belangrijke, onbeschreven, wet voor C# programmeurs: "NEVER EVER USE goto"

Het moet hier alvast even uit m'n systeem. goto is weliswaar een officieel C# keyword, toch zal je het in dit boek nooit zien terugkomen in code. Je kan alle problemen in je algoritmes oplossen zonder ooit goto nodig te hebben.

Voel je toch de drang: don't! Simpelweg, don't. Het is het niet waard. Geloof me.

NEVER USE GOTO.

Enneuh, ik hou je in't oog hoor!

Variabelen, identifiers en naamgeving

We hebben variabelen nodig om (tijdelijke) data in op te slaan. Wanneer we een statement schrijven dat bijvoorbeeld input van de gebruiker moet vragen, dan willen we ook die input bewaren zodat we verderop in het programma (het algoritme) iets met deze data kunnen doen. We doen hetzelfde in ons hoofd wanneer we bijvoorbeeld zeggen "tel 3 en 4 op en vermenigvuldig dat resultaat met 5". Eerst zullen we het resultaat van 3+4 in een variabele moeten bewaren. Vervolgens zullen we de inhoud van die variabele vermenigvuldigen met 5 en dat nieuwe resultaat ook in een nieuwe variabele opslaan (om vervolgens bijvoorbeeld naar het scherm te sturen).

Wanneer we een variabele aanmaken, zal deze moeten voldoen aan enkele afspraken. Zo moeten we minstens 2 zaken meegeven:

De identifier waarmee we snel aan de variabele-waarde kunnen. Dit is de gebruiksvriendelijke naam die we geven aan een geheugenplek.
Het datatype dat aangeeft wat voor data we wensen op te slaan (tekst, getal, afbeelding, enz.). Enkel en alleen dat soort type data zal in deze variabele kunnen bewaard worden.

Regels voor identifiers

De code die we gaan schrijven moet voldoen aan een hoop regels. Wanneer we in onze code zelf namen (identifiers) geven aan variabelen (en later ook methoden, objecten, enz.) dan moeten we een aantal regels volgen, namelijk de volgende:

Hoofdlettergevoelig: de identifiers tim en Tim zijn verschillend zoals reeds vermeld.
Geen keywords: identifiers mogen geen gereserveerde C# keywords zijn. De keywords van 2 pagina's terug mogen dus niet. Varianten waarbij de hoofdletters anders zijn mogen wel, bijvoorbeeld: gOTO en stRINg mogen dus wel, maar niet goto of string daar beide een gereserveerd keyword zijn maar dankzij de hoofdlettergevoelig-regel is dit dus toegelaten. Een ander voorbeeld INT mag bijvoorbeeld wel, maar int niet.
Eerste karakter-regel: het eerste karakter van de identifier mag enkel zijn:
- kleine of grote letter
- liggend streepje (_)
Alle andere karakters-regels: de overige karakters mogen enkel zijn:
- kleine of grote letter
- liggend streepje
- een cijfer (0 tot en met 9)
Lengte: Een legale identifier mag zo lang zijn als je wenst, maar je houdt het best leesbaar.

Volg je voorgaande regels niet dan zal je code niet gecompileerd worden en zal VS de identifiers in kwestie als een error aanduiden. Of beter, als een hele hoop errors. Schrik dus niet als je bijvoorbeeld het volgende ziet:

Enkele voorbeelden

Enkele voorbeelden van toegelaten en niet toegelaten identifiers:

identifier	toegelaten?	uitleg indien niet toegelaten
werknemer	ja
kerst2018	ja
pippo de clown	neen	geen spaties toegestaan
4dPlaats	neen	mag niet starten met een cijfer
_ILOVE2022	ja
Tor+Bjorn	neen	enkel cijfers, letters en liggende streepjes toegestaan
ALLCAPSMAN	ja
B_A_L	ja
class	neen	gereserveerd keyword
WriteLine	ja
______	ja

identifier

toegelaten?

uitleg indien niet toegelaten

werknemer

kerst2018

pippo de clown

neen

geen spaties toegestaan

4dPlaats

neen

mag niet starten met een cijfer

_ILOVE2022

Tor+Bjorn

neen

enkel cijfers, letters en liggende streepjes toegestaan

ALLCAPSMAN

B_A_L

class

neen

gereserveerd keyword

WriteLine

______

Naamgeving afspraken

Er zijn geen vaste afspraken over hoe je je variabelen moet noemen toch hanteren we enkele coding richtlijnen:

Duidelijke naam: de identifier moet duidelijk maken waarvoor de identifier dient. Schrijf dus liever gewicht of leeftijd in plaats van a of meuh.
Camel casing: gebruik camel casing indien je meerdere woorden in je identifier wenst te gebruiken. Camel casing wil zeggen dat ieder nieuw woord terug met een hoofdletter begint. Een goed voorbeeld kan dus zijn leeftijdTimDams of aantalLeerlingenKlas1EA. Merk op dat we liefst het eerste woord met kleine letter starten. Uiteraard zijn er geen spaties toegelaten.

Commentaar

Soms wil je misschien extra commentaar bij je code zetten. Als je dat gewoon zou doen (bv. Dit deel zal alles verwijderen) dan zal je compiler niet begrijpen wat die zin doet. Hij verwacht namelijk C# en niet een Nederlandstalige zin. Om dit op te lossen kan je in je code op twee manieren aangeven dat een stuk tekst gewoon commentaar is en mag genegeerd worden door de compiler.

Enkele lijn commentaar

Eén lijn commentaar geef je aan door de lijn te starten met twee voorwaartse slashes //. Uiteraard mag je ook meerdere lijnen op deze manier in commentaar zetten. Zo wordt dit ook vaak gebruikt om tijdelijk een stuk code "uit te schakelen". Ook mogen we commentaar achter een stuk C# code plaatsen (zie voorbeeld hieronder). // zal alle tekens die volgen tot aan de volgende enter in commentaar zetten:

//De start van het programma
int getal = 3;
//Nu gaan we rekenen
int result = getal * 5;
// result = 3*5;
Console.WriteLine(result); //We tonen resultaat op scherm: 15

Blok commentaar

We kunnen een stuk tekst als commentaar aangeven door voor de tekst /* te plaatsen en */ achteraan. Een voorbeeld:

/*
    Een blok commentaar
    Een heel verhaal, dit wordt mooi
    Is dit een haiku?
*/
int leeftijd = 0;

Je kan ook code in VS selecteren en dan met de comment/uncomment-knoppen in de menubalk heel snel lijnen of hele blokken code van commentaar voorzien, of deze net weghalen:

PreviousKleuren in Console NextDatatypes

Last updated 1 month ago