Lijn, lijn-staf of matrix organisatie
Last updated
Last updated
In kleinere organisaties worden strategische, tactische en operationele beslissingen dikwijls door dezelfde persoon genomen. In grotere organisaties is dat niet zo, en kan de organisatie complex zijn. Als een bedrijf groeit heeft dat op een bepaald moment nood aan differentiatie op het vlak van specialisatie en arbeidsverdeling. Hierdoor gaan mensen doorheen de afdelingen verschillende functies ingevuld krijgen, gelinkt aan hun profiel, capaciteit en achtegrond.
Een functie is het geheel van taken en bevoegdheden.
Om een organisatie schematisch voor te stellen wordt dikwijls gebruik gemaakt van een organigram. Uit een organigram wordt snel duidelijk of een organisatie een vlakke bedrijfsstructuur met weinig niveaus of een sterk hiërarchische organisatie nastreeft. De structuur is afhankelijk van de:
arbeidsverdeling
coördinatievoorzieningen om alle activiteiten op elkaar af te stemmen
Uit een organigram worden ook snel de lijn functies en de staf functies duidelijk. Lijnfuncties zijn functies die deelnemen aan het besturingsproces. Dus het management dat direct deelneemt aan het besturingsproces, en verantwoordelijk is voor het leiden van de basisprocessen (=lijnmanagement)
In het organigram hierboven heeft de directeur Europa bevoegdheid over de afdelingen R&D, Sales en Marketing.
Staf functies zijn ondersteunende functies die geen bevoegdheid hebben over onderliggende functies, maar een lijnfunctie ondersteunen. Ze nemen deel aan het bestuur door bijvoorbeeld advies of planning. Typische staf functies zijn planning, kwaliteit, research, marketing. In een organigram worden ze voorgesteld door ze zijdelings aan een hiërarchische lijn te koppelen. Ook hulpafdelingen zoals administratie, financiën, personeelsbeleid wordt op dezelfde wijze voorgesteld in een organigram. In het voorbeeld hieronder zie je een organigram met staffuncties kwaliteit, marketing en planning en de hulpfunctie Personeelsbeleid.
